Keyfiyyət və qiymətin önəmi – taksi və daşıma xidmətləri

Bugün Azərbaycanda hamımısın bildiyi iki sahə haqqında bir müşahidəmi yazacam – o sahələrdə ki, çoxsaylı kiçik və orta bizneslər azad rəqabət aparır:
taksipoçt daşıma xidmətləri.

Azad bazar şəklində fəaliyyət göstərən taksi şirkətləri biznesində vəziyyət yəqin hamıya məlumdur. İnanılmaz dərəcədə düşən qiymətlər, artan taksi şirkətləri.
narazı qalan taksistlər və.s.

Bu reallığa ən çox təəccübləndiyim reaksiya bu tip reaksiyalardır: “azad rəqabət belə olmamalıdır, bizimkilər bunun da zayını çıxardılar və.s.”

Azad bazar, rəqabət elə budur da. Qəddar və uyğunlaşabilənlərin sağ qaldığı, qalanların isə məhv olduğu bir təkamül prosesi.
(Yeri gəlmişkən, təkamül nəzəriyyəsi haqqında işlədilən güclülər sağ qalma məsələsi doğurdan da yanlışdır, güclü əvəzinə uyğunlaşabilən işlədilməlidir.
Təkamül prosesində uyğunlaşa bilməyən güclü rahatca məhv ola, uyğunlaşa bilən bir az zəif isə rahatca sağ qala bilir
)

Continue reading “Keyfiyyət və qiymətin önəmi – taksi və daşıma xidmətləri”

Asan yanıl(t)malar

Bizə nəsə satmaq istəyənlər ( = bizdən nəsə qoparmaq istəyənlər) bunu daha yaxşı edə bilmələri üçün bizi daha yaxşı tanımalıdırlar. İnsan beyninin necə çalışmasını elmi, empirik və ya məntiqi şəkildə çözə bilmək bizə nəsə satanların uğur qazanma şanslarını artırır. 

Hər şey razı salmaq üçün

İstehlakçılar olaraq hər daim hədəfdəyik, hər yerdə hər gün hansısa xidmət və ya məhsulu almağa inandırılmaqdayıq.

Bu ayrı bir ixtisaslaşma və şaxələnməyə malikdir – marketinq, reklam, brend yaratmaq, müştəri məmnuniyyəti və.s. və ilaxır.

Nə isə, mövzumuz bu yox, haqqında bəhs etdiyim fəaliyyətlər baş verərkən bizləri asanlıqla yanıldan hallardır. 

Ümumən bizim nəyisə almağa razı salınmağımız üçün bəsit bölgü ilə 3 metod qrupu saya bilərik: 

  • hisslərimizə , ehtiyaclarımıza, psixoloji durumumuza, məntiqimizə və.s. çağırışlar edərək normal deyə biləcəyimiz inandırma metodları. 
  • yalan danışmaqla, aldatmaqla olan inandırma metodları. 
  • və yuxarıdaki iki kəskin koloritli istiqamətdən fərqli olan, onların hardasa arasında duran bir istiqamət – yanıltma metodları. Elə bu sonuncudan bir az danışmaq istəyirəm.
Continue reading “Asan yanıl(t)malar”

Böyük ədədlər, kiçik insanlar və risklər

Bu bloq yazımda vahid bir mövzu yoxdur, bu konsepti ilk dəfədir sınayıram, ola bilər ki, gələcəkdə də bu tip zəncirvari mövzulu yazılar yazım.
 

Ehtimal azdır, mənə heç nə olmaz. 

Hər bir insan üçün onun qarşılaşacağı fərdi risklər və pis sonluğun baş vermə ehtimalları önəm daşıyır, bəlli məsələdir.
Məsələn bir göl yaxınına gedib çimmək istədikdə bizə desələr ki, burada son bir ildə çimən 100 nəfərin 50-si boğulub, bu 1/2 ehtimallı yüksək risk daşıyır və ifrat macərapərəstlər xaric hər birimiz bu riski qiymətləndirərək orada çimməkdən vaz keçmiş oluruq. 
Amma məsələn bu 56 insan da bilirdi ki, hər il bayramda milyonlarla insan şəhərdən çıxıb öz yurduna gedir deyə nəqliyyatda böyük yüklənmə olur, qəzaların sayı dəfələrlə artır və ölü sayı da çoxalır.

IT şirkətlər: Konspirasiya və həqiqətlər

Qlobal səviyyədə xidmət göstərən, satış edən IT şirkətlər hər kəsin həyatına digər sferalardakı şirkətlərdən daha çox daxil olub desək, fikrimcə yanılmarıq.

Gündəlik həyatımızı Google, Facebook, Apple, Amazon, Microsoft kimi şirkətlərdən ən azı ikisi olmadan təsəvvür etmək yəqin ki, mümkün deyil.

Yeri gəlmişkən qeyd edim ki, Microsoftu çıxmaq şərtilə artıq ilk 4-lüyü artıq “Big four” adlandırırlar və onların birgə dünyada ən böyük qüvvəyə (həm də şər qüvvəyə) çevrildiyini iddia edirlər.

Yazının əsas məğzinə gələk: Bu şirkətlər həyatımıza bu qədər ifrat formada daxil olduğuna görə onlar haqqında müzakirələr, azarkeşliklər, şayiələr, konspirasiyalar da geniş yayılmışdır, bu təbii sosial təzahürdür. Continue reading “IT şirkətlər: Konspirasiya və həqiqətlər”

Əziz Nesin – EHİSTAŞ

Boş piştaxta ilə bazara çıxan İT şirkətlərimizə həsr olunur 🙂

Qeyd 1: Bu hekayənin Azərbaycan dilində versiyasını sovet vaxtının köhnə bir kitabından oxumuşdum. O kitabı tapmaq imkanı olmadığı üçün hekayəni orijinaldan Azərbaycan dilinə özüm yenidən uyğunlaşdırmışam.

Qeyd 2: Kursiv ilə qeyd olunan terminlər tərcümə edilməyib. 

Hekayə

Əziz Nesin – EHİSTAŞ (Aziz Nesin – YEPETAŞ) Continue reading “Əziz Nesin – EHİSTAŞ”